Đối với người dân Quảng Nam, dầu đậu phộng – thứ nguyên liệu sóng sánh, ánh vàng, hương vị ngọt ngọt và có mùi thơm béo ngậy ấy được xem như là tinh hoa của miền quê, vừa thơm ngon vừa không có chất bảo quản nên có thể để cả năm mà không đổi màu, như hình ảnh đại diện cho những người con Quảng Nam kiên cường bất khuất vậy! 

Sự tử tế với nghề của những người nông dân Quảng Nam

Dầu đậu phộng là tinh dầu chiết xuất được sau một quá trình gồm rất nhiều giai đoạn ép lột vỏ thủ công từ một loại cây thuộc hạt lạc (hay còn được người dân Quảng Nam gọi là đậu phụng). Hằng năm, cứ đến độ khoảng tháng 4, thời điểm vụ lúa đông xuân đã được thu hoạch thì cũng là mùa ép dầu đậu phộng ở Quảng Nam. Qua năm tháng, nghề ép dầu lạc cũng đã trở thành một nghề truyền thống giúp người dân nơi đây có thể vừa tạo ra thu nhập vừa giữ được đặc sản dầu đậu phộng của quê hương. Để thu được một mẻ dầu đậu phộng ngon, đòi hỏi quy trình ép dầu phải thật kỹ lưỡng. 

Đầu tiên, những người nông dân nơi đây sẽ thu hoạch đậu phộng bằng tay ngoài đồng rồi sàng lọc những hạt đậu đạt chất lượng để đem phơi khô. Sau đó cho vào máy tuốt để bóc vỏ. Những ngày trước khi mà chưa áp dụng máy móc công nghệ, cứ đến tối các thành viên trong gia đình Quảng Nam sẽ quân quần với nhau để tuốt vỏ đậu. Tiếp theo, đậu phộng sẽ được xay thành bột và mang đi hấp cách thủy trong vòng 3 giờ để tạo thành những bánh đậu. Do thời gian hấp đậu lâu nên để kịp ép đậu, hằng ngày những người nông dân địa phương phải dậy từ lúc tờ mờ sáng để xay đậu rồi cho đậu vào nồi hông. Trong quá trình hông đậu phải đảo đậu ít nhất 2 lần đến khi nào đậu có mùi thơm và ướt thì đậu đã chín. 

Dầu đậu phộng Hapinut – Đặc sản làng quê…

Dầu đậu phộng nhìn vẻ bề ngoài, tuy không được trong suốt như những loại dầu ăn công nghiệp, dầu ăn tinh luyện trên thị trường, đôi lúc nếu làm không kỹ sẽ còn có cặn ở dưới đáy bình. Nhưng điểm đặc biệt làm nên cái ngon của dầu đậu phộng không nằm ở vẻ bề ngoài, mà nằm ở cái mùi đậu phộng nguyên bản vừa bùi, vừa béo, vừa thơm vẫn được giữ nguyên sau quá trình ép từ hạt đậu phộng của nó mà không có thêm bất kì mùi vị của một nguyên liệu nào khác. Cái mùi đậu phộng thơm nức nở mỗi khi đến mùa ép dầu, mùi đậu phộng thơm nồng hấp dẫn trong căn bếp tần tảo của những người bà, người mẹ mỗi khi khử hành, chiên cá hay đặc biệt là mùi hậu vị dầu đậu phộng thoang thoảng trong những tô mì Quảng mỗi khi trưa hè. Tất cả những hình ảnh ấy đã tạo nên cái hồn của dầu đậu phộng, cái hồn của những người dân xứ Quảng. Ở Quảng Nam, dầu đậu phộng không còn là một thứ gia vị, mà nó đã trở thành người bạn đồng hành trong bữa cơm của mọi nhà, lớn lên cùng đứa trẻ nơi đây, là đại diện của người dân ở một vùng miền.

Người bạn đồng hành tuyệt hảo cho những bữa ăn gia đình

Không phải tự nhiên mà người dân Quảng Nam ưa thích sử dụng dầu đậu phộng và gắn bó với nó suốt mấy trăm năm lịch sử. Vốn dĩ, ngày xưa Quảng Nam là một vùng đất nghèo khó, thiếu thốn đủ bề nên người dân nơi đây cũng phải lựa chọn những sản phẩm tận dụng được “cây nhà lá vườn” để tiết kiệm chi phí mà vừa no lâu. Và dầu đậu phộng vô tình đáp ứng được những mong muốn đó. Đậu phộng là một nguyên liệu có sẵn trong nhà của mọi người dân Quảng Nam và khi sử dụng sẽ cung cấp được một lượng calo khá cao nhưng đa phần là các chất béo không bão hòa nên đem lại cảm giác no lâu cho người dùng. Bên cạnh đó khi nấu hương vị của dầu đậu phộng sẽ nhẹ nhàng, thơm ngon, không dậy mùi béo và rất tốt cho sức khỏe. 

Dầu đậu phộng nấu gì cũng ngon, đặc biệt là món mì Quảng. Dầu đậu phộng khử lên và dùng để nấu nước dùng cho món mì Quảng sẽ tạo nên một hương vị đậm đà, đậm chất xứ Quảng. Nếu dùng dầu đậu phộng để chế biến các món ăn thông thường, sẽ cho ra thành phẩm có màu sắc và mùi vị đặc biệt hơn so với những loại dầu ăn khác trên thị trường. Khi dùng dầu đậu phộng để chiên, dầu sẽ ít bị hấp thu vào thức ăn nên có thể giảm bớt phần nào lượng chất béo nạp vào cơ thể so với việc sử dụng các loại dầu thực vật khác. Nếu dùng dầu đậu phộng để rán cá, mùi thơm của dầu đậu phộng sẽ có thể giúp khử mùi tanh của cá, cho ra màu vàng hơn. Đối với các món nướng, nếu quét một lớp dầu đậu phộng xung quanh món ăn rồi sẽ làm cho món nướng không bị khô và trông bắt mắt hơn. Đặc biệt hơn nữa, dầu đậu phộng có thể chế biến được món chay và món mặn mà không cần phải suy nghĩ việc mua thêm nguyên liệu cho mỗi lần chế biến món ăn. 

Dầu đậu phộng xứ Quảng nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp năng lượng khá tốt cho người tiêu dùng. Sử dụng dầu đậu phộng lâu ngày sẽ giúp bạn tăng cường sức khỏe hệ tim mạch, chống ung thư, đặc biệt dầu đậu phộng nguyên chất sẽ không có cholesterol có thể giúp bạn bảo vệ thành mạch máu và giúp giảm được lượng cholesterol xấu trong cơ thể. Việc sử dụng các loại dầu động vật quá nhiều sẽ làm tăng lượng cholesterol trong cơ thể và gây ra các bệnh như béo phì và xơ vữa động mạch. 

Đằng sau mỗi giọt dầu đậu phộng nguyên chất được ép ra là thổ nhưỡng của vùng đất Quảng Nam thất thường mưa gió, là giọt mồ hồi, sự vất vả những ngày bán lưng cho trời bán mặt cho đất, là cái nắng rát da giữa trưa hè oi bức, tiếng cười khúc khích những lúc quây quần tách vỏ, là tuổi thơ những đứa trẻ ở nơi đây. 

Thảo Vy